Ü. Turpçu Eritmen1, Ö. Karcıoğlu1, N. Sönmez1, A. Çelik1, S. Bozkurt1, N. Çolak1, A. Aydınoğlu1, F. Sağlam2

1Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
2Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Anabilim Dalı

Özet

Giriş: Şiddetli ve akut kan basıncı (KB) yüksekliği ve özellikle de hipertansif öncelikli durum (HÖD) yönetimi konusunda açık bir görüş birliği yoktur. Bu çalışmanın amacı; acil servise (AS) herhangi bir yakınma ile başvurup KB yüksek bulunan olguların arasında HÖD ve hipertansif acil grubundaki olguların demografik ve klinik özelliklerini ortaya koymak; HÖD grubunda bulunan olguların bir aylık klinik gidişlerini izlemek ve analiz etmektir.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışma Üniversite AS’inde ileriye yönelik gözlemsel klinik çalışma olarak üç aylık bir dönemde yapıldı. 10 dakika arayla yapılan iki ölçümde, KB 140/90 mmHg ve üzerinde olan hastalar çalı şmaya alındı. Diyastolik KB değeri 115 mmHg üzerinde olan ve hedef organ hasarı olmayan hastalar HÖD grubu olarak tanımlandı. HÖD grubundaki hastaların idrar analizleri, böbrek fonksiyon testleri, EKG ve akciğ er grafileri kaydedildi. Hastalara 1 ay sonra ulaşıldı; bu süre içindeki yakınmaları ve poliklinik başvuruları sorgulandı.
Bulgular: AS’e başvuran tüm olguların %2.9’unda (n=276) KB yüksekliği saptanmıştır. Bu 276 hastadan 46’sı (% 16.6) hipertansif acil, 77‘si (% 27.8) HÖD, 153’ ü (% 55.4) basit KB yüksekliği olarak gruplandırılmıştır. Hipertansif acil grubunda yaş ortalaması 68.8±13.8 (aralık: 27-94), HÖD grubunda ise yaş ortalaması nın 58.8±12.6 (aralık: 34-83) olduğu saptandı. HÖD grubunda, baş ağrısı (n=21,%27.3), hipertansif acil grubunda ise göğüs ağrısı (n=12, %26.1) ve nefes darlığı (n=12, %26.1) en sık başvuru nedenleri idi. HÖD grubundaki 77 hastadan 49’una (%63.6) AS’te KB yüksekliğine yönelik tedavi verilmiştir. HÖD grubunda bir hafta sonra 34 (%44.1) hastanın poliklinik başvurusu olduğu saptandı. HÖD grubundaki olgulardan 19’unun (%24.7) bir aylık izlemde semptom tanımladığı saptandı.
Sonuç: AS’e KB yüksekliği ile başvurularda baş ağrısı en sık yakınmadır. AS’e kan basıncı yüksekliği ile gelen hastaların büyük kısmı önceden hipertansiyon tanısı almışlardır. Hipertansif acil grubunda en sık başvuru nedenleri göğüs ağrısı ve nefes darlığıdır. HÖD olgularının büyük bir kısmı AS’te basit önlemler, ilaç tedavisi ve yakın izlem ile yönetilebilmektedir.