Nurdan Ergün, Özgür Karcıoğlu, Hakan Topaçoğlu, İbrahim Türkçüer, Sedat Yanturalı, Y. Kemal Özen

Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir

Özet

Giriş: Acil tıbbi bakım koşullarında uygulanan santral internal jugular (iJ) ve supraklavikular (SK) subklavian ven yoluyla santral damar yolu (SDY) girişimi yöntemlerinin, acil serviste (AS) uygulama zorlukları, süre ve komplikasyonlar yönünden karşılaştırılması amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: ileriye dönük, randomize, kontrollü olarak düzenlenen çalışma başlatılmadan önce acil tıp asistanlarına (ATA) teorik ve uygulamalı eğitim verildi. Veri toplama formları opak zarşar içine yerleştirilerek randomizasyon sağlandı. işlem boyunca yapılan ponksiyon sayısı, Acil Tıp Uzmanı (ATU) müdahalesinin gerekip gerekmediğ i, işlemin zorluk derecesi (5’li Likert ölçeği kullanılarak) belirtildi. işlem bitiminde akciğerlerin oskültasyonu, Glasgow Koma Skalası Skoru ve yaşamsal bulgular kaydedildi. Hastalar işlemden hemen sonra, takip eden 1. ve 15. günlerde olası elektrokardiyografi bulguları akciğer grafisindeki patolojiler, kateterin giriş yerinde lokal hematom ve/veya enfeksiyon, sistemik enfeksiyon ve kataterizasyon ile ilişkili olabilecek diğer bulgular açısından izlendi.
Bulgular: Çalışmanın tamamlandığı 18 aylık periyotta, çalışmaya toplam 85 hasta dahil edildi. SDY uygulanmsının en sık nedenleri santral venöz basınç ölçümü (n=81; %95.3), total parenteral nutrisyon solüsyonuinfüzyonu (n=38; %44.7) ve her ikisi birlikte (n=37; %43.5) idi. iJ ve SK gruplarının ilk seç ilen gir işim yol u nda başarısızlık son ucu altern atif SK veya iJ yaklaşıma geçilmesi oranları karşılaştır ı ld ığ ı nda aral ar ı nda fark yoktu (sır as ı yla n=4; %9.1 ve n=6; %14.6) (p=0.431). işlem sonr ası, işl e mden 1. ve 15. gün sonra her iki grup arasında komplikasyonlar istatistiksel analiz yapılmasa da gözlemsel olarak fark yoktu. işlemin zorluk derecesi her iki grupta benzerdi (p=0.128).
Sonuç: Acil serviste kritik hastalarda SDY uygulaması için göreli-mutlak kontrendikasyonların yokluğunda belirli düzeyde eğitim sonrasında iJ veya SK yaklaşımdan herhangi biri tercih edilebilir.